Page 37 - วารสารแสงธรรม เล่ม 10
P. 37

36  แสงพระธรรม กรกฎาคม 2564 ถึง มิถุนายน 2565                                                                                                                The Light of Dharma July 2021 – June 2022  37



               ื
                                                                                                                                                                                           ี
                                                                                                                                                                                            �
              ช่อบ้านนามเมืองในภูเก็จ โดย สภาวัฒนธรรม    นักประวัติศาสตร์ภูเก็ตส�ารวจพบแก่นไม้ผุพังปัก                                                                       ศาลหลักเมืองน้สารวจพบราวทศวรรษ
                                                                                                                                                                                            �
              จังหวัดภูเก็ต ปี 2562 หน้า 298 เรียกกว่า ศาล  ดินอยู่เมื่อปี 2519                                                                                         2490 (โดยศึกษาธิการอาเภอถลางรายงานไปยัง
                                                                                                                                                                                                ็
                                                                                                                                                                             �
                                                                                                                                                                                           ี
                                                                                                                                                                                         ู
                                                                                                                                                                                                              ้
                                                                                                                                                                                                              ึ
              หลักเมืองหาดเลพัง)  ตั้งอยู่บริเวณบ้านชายทะเล     เป็นไปได้หรือไม่ว่า สองเสาไม้เก่าแก่ดัง                                                                 นายอาเภอถลาง)  ผ้เขยนเหนว่าน่าจะสร้างขน
                                                                      ี
                                                                                          ื
                                                                                                                                                                                                             ี
              หาดบางเทา ต�าบลเชิงทะเล อ�าเภอถลาง  โดย    กล่าวข้างต้นน้เป็นเสาที่สร้างขึ้นเพ่อเป็น                                                                      หลังจากมีพระราชโองการในหลวงรัชกาลท่ 3
                                                                              ึ
                                                                                               ั
                                 ิ
                             ้
                            ์
                                 ่
                                             ่
                                             ื
                                  6
                                    �
                     ั
               ั
                                                                                                                                                                                                           ึ
                      ิ
              นกประวตศาสตรทองถน  สารวจพบเมอปี 2524       สัญลักษณ์อย่างใดอย่างหน่งของชุมชนบริเวณน้น                                                                     ให้ฟื้นเมืองถลาง(เพื่อฟื้นการค้าแร่ดีบุกซ่งเป็น
                                                                                   ิ
                                                             ั
              เป็นเสาไม้เก่าแก่สูงราว 2.5 เมตร เส้นผ่า   เท่าน้น ไม่ใช่เสาหลักของท้องถ่นในระดับเมือง                                                                    สินค้าส่งออกของสยามมานานแล้ว)หลังจากพม่า
                                                                     ี
                                                                                   �
                                                                                         ื
                                                                                     ึ
                                                                                                                                                                                       ี
              ศูนย์กลางราว 40 เซนติเมตร ปักอยู่บนเนินดิน  โดยเสาหลักท่หาดเลพังอาจทาข้นเพ่อให้เรือ                                                                       บุกมาท�าความเสยหายใหญ่หลวงในปี 2352
                                                                                            ้
                                                               ี
                                                                                            �
                                                                          ื
                                           ึ
                                                                                                                                                                             ื
                                    ี
              ทรายใกล้ชายทะเลบริเวณท่บูรณะข้นเป็นศาลใน   สินค้าท่ผ่านเข้ามา(เพ่อพักหลบลม หรือหานาจืด                                                                    โดยเม่อพระยาถลาง(เจิม) ขุนนางท่ถูกส่งมา
                                                                                                                                                                                                        ี
                                                                   ี
                                                                                         ี
                                                                                                                                                                                  ิ
                                                                                                                                                                             �
              ปัจจุบัน ราวปี 2524                        หรือแลกเปล่ยนสินค้า)รู้ว่าบริเวณตรงน้มีชุมชน                                                                   ประจาท้องถ่นผู้รับพระราชโองการ ได้เลือกทาเล
                                                                                                                                                                                                            �
                                                                         ื
                                                                   หรือเพ่อประกาศเขตครอบครอง                                                                            ท่เหมาะสมต่อการเร่มฟื้นฟูและการค้าแร่ส่งออก
                                                                                                                                                                         ี
                                                                                                                                                                                         ิ
                                                                                       �
                                                                            ี
                                                                          ี
                                                                   บริเวณน้ท่อยู่ภายใต้ผู้นาชุมชนใน                                                                     ทางทะเลสร้างเมืองถลางข้นมาใหม่ตรงบริเวณน ้ ี
                                                                                                                                                                                              ึ
                                                                        ี
                                                                   ท้องท่  หรือแสดงสิทธ์ร่วมกันของ                                                                      ราวปี 2367  เรียกว่า เมืองใหม่  แล้วคงจะสร้าง
                                                                                      ิ
                                                                    ั
                                                                             ั
                                                                   ท้งชุมชนน้น(ให้ชุมชนอ่นทราบ)                                                                         ศาลหลกเมืองขนใกล้จวนทพกของท่านด้วย
                                                                                        ื
                                                                                                                                                                                                  ั
                                                                                                                                                                                      ึ
                                                                                                                                                                                      ้
                                                                                                                                                                              ั
                                                                                                                                                                                                ี
                                                                                                                                                                                                ่
                                                                   และมีมาก่อนท่ภูเก็ตจะพัฒนาข้น                                                                        ท้งน้ เข้าใจว่าเพ่อให้ชาวบ้านชาวเมืองท่เคย
                                                                                              ึ
                                                                                ี
                                                                                                                                                                                                            ี
                                                                                                                                                                            ี
                                                                                                                                                                         ั
                                                                                                                                                                                       ื
                                                                   เป็นเมืองรวมศูนย์ในสมัยรัชกาล 5                                                                      กระจัดกระจายออกไปหลังศึกพม่าปี 2352 ม่นใจ
                                                                                                                                                                                                            ั
                                                                   ซ่งเกิดระบบมณฑลเทศาภิบาล  ลด                                                                         และอพยพย้ายกลับเข้ามาเพ่มเติม  รวมท้งเพ่อ
                                                                    ึ
                                                                                                                                                                                                ิ
                                                                                                                                                                                                              ื
                                                                                                                                                                                                           ั
                                                                                              ึ
                                                                                        �
                                                                   ฐานะเมืองถลางลงเป็นอาเภอข้น                               สมหมาย ปิ่นพุทธศิลป์ ครั้งสํารวจพบเสาหลักเก่าแก่ที่  ให้พ่อค้าสาเภาต่างชาติท่เห็นเสาสัญลักษณ์น ้ ี
                                                                                                                                                                                 �
                                                                                                                                                                                              ี
                                                                                     ื
                                                                                               ั
                                                                                   ี
                                                                   กับเมืองภูเก็ต  ท้งน้ เช่อว่าเสาไม้ท้ง                    บริเวณหาดเลพังเมื่อปี 2524                 แล้ววางใจกลับเข้ามาติดต่อกันใหม่  โดยอาจเป็น
                                                                                 ั
                                                                   สองมีอายุเก่ากว่าเสาหลักเมืองอีก                                                                     ไปได้ด้วยว่าพระยาถลาง(เจิม)เลือกสร้างท่พานัก
                                                                                                                                                                                                          ี
                                                                                                                                                                                                            �
                                                                   2 แห่งที่จะกล่าวต่อไป                                                                                ข้นในบริเวณชุมชนตรงน้เน่องจากอยูไม่ไกล
                                                                                                                                                                                                ื
                                                                                                                                                                                              ี
                                                                                                                                                                         ึ
                                                                                                                                                                        ชองแคบปากพระทางเหนอของเกาะซงชาวถลาง
                                                                                                                                                                                                       ึ
                                                                                                                                                                                             ื
                                                                                                                                                                         ่
                                                                                                                                                                                                       ่
              ศาลหลักเมืองถลางป่าสัก                                                                                                                                    พวกท่อพยพหนีภัยพม่าไปยังฝั่งพังงา(ซึ่งท่านเอง
                                                                                                                                                                             ี
                                                                                                                                                                                           �
                                                                                                                                                                                                            �
                                                                                                                                                                        เคยเป็นยกกระบัตรกากับราชการประจาที่
                                                                                               ่
                                                                      ั
                                                                                               ื
                                                                         ื
                   2.ศาลหลักเมืองถลางป่าสัก-แม่สร้อยแก้ว      3.ศาลหลกเมองภูเก็ตเมืองใหม่(คืออีกชอ                                                                      ตะก่วทุ่ง พังงามาก่อนหน้าน้ คร้งมีตาแหน่ง
                                                                                                                                                                            ั
                                                                                                                                                                                                     ั
                                                                                                                                                                                                         �
                                                                                                                                                                                                 ี
                                                           ึ
              (คือช่อตามป้ายติดหน้าศาล  แต่ช่อท่ระบุใน   หน่งตามประกาศโครงการบูรณะและยกฐานะ                                                                             พระวิเชียรภักดีดูแลชาวถลางท่อพยพไป ซ่ง
                  ื
                                            ื
                                                                                                                                                                                                    ี
                                                                                                                                                                                                              ึ
                                               ี
                                                                                      ื
                                                                             �
                                                                                              7
              หนังสือ ทําเนียบแหล่งประวัติศาสตร์ถลาง โดย  เป็นศาลหลักเมืองประจาจังหวัดเม่อปี 2556 )                                                                     สมัยน้นเรียกว่า กราภูงา) สามารถข้ามกลับมาได้
                                                                                                                                                                             ั
                                                                              ิ
                                                                   ี
                                                                           ี
              ส�านักงานวัฒนธรรมจังหวัดภูเก็ต ปี 2558     เป็นสถานท่เดียวกับท่เกร่นในย่อหน้าแรกของ                                                                       ไม่ยาก  ทงยงอย่ตดกบเส้นทางน�าหลายสาย
                                                                                                                                                                                           ั
                                                                                                                                                                                    ั
                                                                                                                                                                                       ู
                                                                                                                                                                                         ิ
                                                                                                                                                                                                     ้
                                                                                                                                                                                 ั
                                                                                                                                                                                 ้
                                                                                         ิ
                                                                   �
              หน้า 29 เรียกว่า หลักเมืองถลางป่าสัก  และใน  บทความ กาลังบูรณะใกล้จะเสร็จส้น และ                                                                          ได้แก่ คลองบ้านยุน คลองบางขนุน คลองเมือง
                                                                                    �
                                                                                                                                                                                                        ี
                       ื
                                                                                                                                                                                        �
              หนังสือ ช่อบ้านนามเมืองในภูเก็จ โดย สภา    ก�าหนดให้เป็นศาลหลักเมืองประจาจังหวัดภูเก็ต                                                                    ใหม่ คลองบางระกา  และใกล้ท่าเรือท่จะไปยัง
                                                          ึ
                                                                   ึ
                                                                ั
                                                          ่
              วัฒนธรรมจังหวัดภูเก็ต ปี 2562 หน้า 304 เรียก  ซงแม้มีบนทกประวัติการสร้างอยู่บ้างแต่ก็ไม่ใช่                                                               เกาะยาวท่บ้านท่ามะพร้าวทางทิศตะวันออก
                                                                                                                                                                                 ี
                                                                                                                                                                                      ี
              ว่า ศาลหลักเมืองถลางป่าสัก เช่นเดียวกับป้าย  เอกสารที่เป็นทางการ และยังมีความเห็นไม่ตรง                                                                   อีกด้วย  เหมาะท่จะใช้ในการขนส่งสินค้าเข้าออก
                                                                                         ั
                                                                                                                                                                                                            ี
                                                                                                                                                                                                              ิ
              หน้าศาลฯ)  ต้งอยู่ท่บ้านป่าสัก ตาบลเชิงทะเล   กันอยู่  จึงต้องวิเคราะห์จากหลักฐานช้นหลังๆ                                                                 ทะเลได้สะดวก  และเม่อเมืองต้งใหม่แห่งน้เร่ม
                               ี
                          ั
                                                                                                                                                                                                   ั
                                          �
                                                                                                                                                                                            ื
                                                                                                                                                                                               ั
              อ�าเภอถลาง  โดยสมหมาย ปิ่นพุทธศิลป์        ใคร่สรุปดังนี้                                                                                                 เข้ารูปเข้ารอย  มีการแต่งต้งเจ้าเมืองปกครอง
                                                                                                                             ศาลหลักเมืองภูเก็ตเมืองใหม่(ก่อนการบูรณะหลังสุด)
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42